امروزه حتی اگر یک گوشی هوشمند ساده و یک حساب کاربری در تنها یکی از شبکه اجتماعی نیز داشته باشید، حتما با کلمه محتوا یا به انگلیسی Content برخورد کرده‌اید. باوجود اینکه هر روز با مقدار زیادی محتوا در دنیای اطرافمان سروکار داریم، شاید هنوز ندانیم که تعریف محتوا چیست؟ از نظر بسیاری افراد هر نوع اطلاعاتی، محتواست؛ اما درواقع این‌گونه نیست.
مبحث محتوا به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند دیجیتال مارکتینگ، کسب‌وکارهای آنلاین، عرصه‌های آموزشی و غیره بسیار مهم است. به همین دلیل در این مقاله، ضمن تعریف محتوا، انواع آن را بررسی کرده و رایج‌ترین پلتفرم‌های انتشار آن را معرفی می‌کنیم. اگر شما نیز نمی‌دانید که معنی محتوا چیست؟ یا چه انواعی دارد، این مقاله برای شما نوشته شده است.
تعریف محتوا
محتوا یعنی چه؟ طبق تعریف، محتوا یک بسته یا پکیج اطلاعاتی است که در یک قالب مشخص و توسط رسانه‌های مشخص منتشر می‌شود. هدف از تولید محتوا، پرداختن به موضوعی از پیش تعیین‌شده، پاسخ به یک یا چند سوال، حل چالش‌ها و موارد این‌چنینی است. آنچه محتوا را از مجموعه‌ای از اطلاعات متمایز می‌کند، قالب‌مندی آن است. در حقیقت، محتوا اطلاعات را به‌صورت مدون و مانند یک کالا بسته‌بندی می‌کند و با ارائه‌ی تصادفی و بی‌هدف اطلاعات، متفاوت است.
اما موضوع محتوا چیست؟ موضوع محتوا هر چیزی می‌تواند باشد. در حقیقت، محتوا در رشته‌ها و زیررشته‌های گوناگون تولید می‌شود. تولیدکننده‌ی محتوا معمولا فرد یا افرادی هستند که به موضوع اشراف دارند. آنچه یک محتوا را ارزشمند می‌کند، صحت اطلاعات ارائه‌شده در آن است، به‌گونه‌ای که برای مخاطب کاربردی باشد. همچنین بد نیست بدانید که تولید محتوا به تمامی زبان‌های دنیا انجام می‌شود که با توجه به حوزه کاری شما و تک زبانه یا دو زبانه بودن سایت می‌توانید از تولید محتوا به انگلیسی ، عربی و … بهره ببرید.
هدف و المان های تشکیل دهنده محتوا
شاید بپرسید که هدف محتوا چیست؟ هدف از تولید یک محتوا، توسط هر فرد و سازمانی می‌تواند متفاوت باشد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- اطلاع‌رسانی درباره موضوعی خاص
- جذب مخاطب بیشتر
- برندینگ
- فروش بیشتر
- آموزش
- اهداف بشردوستانه
از مهم‌ترین المان‌های تشکیل‌دهنده‌ی محتوا نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقدمه و آشنایی کلی با موضوع
- طرح مسئله
- ارائه اطلاعات کلی، موثق و معتبر کلی درباره‌ی موضوع
- هدایت مخاطب به سمت هدف جزئی‌تر
- نتیجه‌گیری، ارائه‌ی راه‌حل (درصورت امکان) و دعوت به اقدام (درصورت لزوم)
رایج ترین انواع محتوا
یکی از مهم‌ترین مباحثی که در پاسخ به سوال محتوا چیست؟ باید به آن بپردازیم، انواع آن ازنظر قالب یا فرم است. تعریف محتوا با قالبی که در آن تولید می‌شود، پیوند تنگاتنگی دارد که در ادامه، مهم‌ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
محتوای متنی
محتوای متنی، یکی از شناخته‌شده‌ترین انواع محتوا بوده و هزاران سال است که بشر با آن سروکار دارد. تمامی کتاب‌هایی که تاکنون نوشته شده‌اند، جزء محتوای متنی به‌حساب می‌آیند. با انقلاب صنعتی در اروپا و ظهور صنعت چاپ، این شکل محتوا به‌صورت انبوه‌تری به‌صورت روزنامه منتشر شد. امروزه نیز در کنار قالب‌های سنتی، انواع محتوای متنی را می‌توانیم در وب‌سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌های دیجیتال و غیره ببینیم.
محتوای تصویری
اگر بپرسید که قدیمی‌ترین شکل ثبت‌شده‌ی محتوا چیست؟ پاسخ آن، محتوای تصویری یا گرافیکی است. شاید انسان‌های نخستین نمی‌دانستند که با ثبت نقاشی‌هایشان بر دیواره غارها در حال تولید محتوای تصویری هم هستند! این شکل از محتوا بسیار تاثیرگذار بوده و محدودیت‌های زبانی را کنار می‌زند. با ظهور صنعت چاپ، اختراع دوربین عکاسی و درنهایت تکنولوژی‌های دیجیتال، محتوای گرافیکی تبدیل به یکی از تاثیرگذارترین انواع محتوا شده است.
محتوای ویدئویی
محتوای ویدئویی با ظهور صنعت سینما و دوربین فیلم‌برداری به وجود آمد. این شکل از محتوا امروزه در رسانه‌های دیجیتال و اینترنت به‌وفور استفاده می‌شود. تبلیغات تلویزیونی، پست‌های ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی و حتی فیلم‌های مستند، محتوای ویدئویی هستند. تاثیرگذاری این محتوا نیز بسیار بالاست.
محتوای صوتی
بااینکه امروز محتوای صوتی کمتر از دیگر انواع محتوا مورد توجه است؛ اما قدمت آن کمتر از محتوای ویدئویی نیست. محتواهای رادیویی، شناخته‌شده‌ترین شکل محتوای صوتی هستند. اما اگر بپرسید جایگاه امروزی این نوع محتوا چیست؟ باید حتما به پادکست (Podcast) اشاره کنیم. پادکست را باید مهم‌ترین شکل محتوای صوتی در دنیای دیجیتال امروز بدانیم که در سال‌های اخیر، به‌شدت بر محبوبیت آن افزوده شده است.
رایج ترین پلتفرم های انتشار محتوا
پلتفرم انتشار محتوا یعنی چه؟ پلتفرم یا بستر انتشار محتوا، ابزار یا واسطه‌ای است که شما از طریق آن به محتوا دسترسی دارید. در حقیقت شما نمی‌توانید یا بهتر است بگوییم، مقرون‌به‌صرفه و عقلانی نیست که محتوایتان را به‌صورت فردی برای مخاطبان خود ارسال کنید. بهتر است آن را در پلتفرمی که مخاطبان شما نیز در آن حضور داشته یا به آن دسترسی دارند، منتشر و در یک زمان واحد به همه‌ی آن‌ها عرضه کنید. به‌طور خلاصه، پلتفرم را می‌توان به پیشخوان انتشار روزنامه در گذشته تشبیه کرد.
پلتفرم‌های انتشار محتوای سنتی را همه‌ی ما می‌شناسیم. روزنامه‌ها و محل‌های فروششان، تلویزیون و رادیو از مهم‌ترین پلتفرم‌های انتشار محتوا در گذشته بودند که البته هنوز هم با رونق کمتری به کار خود ادامه می‌دهند. حتی یک بیلبورد یا تلویزیون شهری را نیز می‌توان پلتفرمی برای انتشار محتواهای عمدتا تبلیغاتی دانست.
اما در دنیای آنلاین و مدرن امروز، معنی پلتفرم انتشار محتوا چیست؟ در ادامه به این سوال پاسخ می‌دهیم.
وب‌سایت ها
می‌توان گفت که مهم‌ترین پلتفرم انتشار محتوا در دنیای امروز، وب‌سایت‌ها هستند. هر وب‌سایت، یک یا چند موضوع محوری دارد که در حوزه‌ی آن‌ها به تولید و انتشار محتوا می‌پردازد. این موضوع به‌خصوص در مورد کسب‌وکارها از اهمیت بیشتری برخوردار است. آن‌ها با یک هدف مشخص که همان جذب مخاطب و فروش بیشتر است، محتوایشان را منتشر می‌کنند. رقابت آن‌ها نیز بیشتر بر سر به دست آوردن ترافیک ورودی از موتورهای جستجوست. یک موتور جستجو مانند گوگل، به‌عنوان یک پل ارتباطی بین کاربر با یک نیاز مشخص و وب‌سایت‌ها عمل می‌کند.
شبکه های اجتماعی
شاید بپرسید نقش شبکه‌های اجتماعی در تولید و انتشار محتوا چیست؟ پاسخ ساده این است که آن‌ها امروز، بدل به رقیب جدی وب‌سایت‌ها در انتشار محتوا شده‌اند. درحالی‌که ساختن وب‌سایت کاری هزینه‌بر و دشوار است؛ بازکردن یک حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی، طی دو الی سه دقیقه انجام می‌شود. حساب کاربری شما امکان انتشار محتواهایتان را فراهم می‌کند. هر شبکه اجتماعی نیز برای نوع خاصی از محتوا اعم از متنی، ویدئویی و غیره مناسب است و از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یوتیوب
- فیسبوک
- اینستاگرام
- توییتر
- پینترست
- مدیوم
- تیک‌تاک
پلتفرم های پخش پادکست
در بخش محتوای صوتی، اشاره‌ی مختصری به پادکست کردیم. اما پلتفرم انتشار پادکست در دنیای محتوا یعنی چه؟ درست همان‌طور که با محتواهای تصویری و متنی را در وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام برخورد داریم، در سال‌های اخیر سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی نیز برای انتشار و به اشتراک‌گذاری فایل صوتی یا پادکست به وجود آمده‌اند که می‌توانید به محتوای صوتی خود در آنجا دسترسی داشته باشید. Anchor ،Apple Podcast و Buzzsprout از معروف‌ترین پلتفرم‌های پخش پادکست هستند.
قدرت محتوا را دست کم نگیرید!
معنی محتوا چیست؟ این سوالی بود که در این مقاله تلاش کردیم به آن پاسخ دهیم. محتوا یا کانتنت، کلمه‌ای است که به‌وفور به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی و دنیای دیجیتال مارکتینگ درباره‌ی آن می‌شنویم. درحالی‌که بسیاری، تعریف محتوا را با اطلاعات و داده اشتباه می‌گیرند، چرا که در حقیقت این مفهوم به شکل قالب‌بندی‌شده و هدفمند ارائه‌ی اطلاعات اشاره دارد.
بررسی انواع محتوا و روش‌های انتشار آن در پاسخ به سوال محتوا چیست؟ از اهمیت بسیاری برخوردار است. درگذشته، محتوا تنها به دو نوع متنی و تصویری محدود می‌شد؛ اما در قرن بیستم، دو قالب مهم صوتی و ویدئویی نیز اضافه شدند. در کنار روش‌های سنتی‌تر انتشار محتوا مانند رادیو، تلویزیون و روزنامه، امروزه وب‌سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های انتشار پادکست، بدل به اصلی‌ترین پلتفرم‌های انتشار محتوا شده‌اند. در آخر باید اضافه کنیم که ارائه‌ی اطلاعات درست و نظام‌مند، انتخاب قالب و پلتفرم انتشار مناسب و جذابیت موضوع و نحوه‌ی پرداختن به آن، از عوامل اصلی موفقیت در تولید و انتشار محتوا محسوب می‌شوند.
